نویسنده: عبدالقوی «خرد»
تذکر: والدین یک دانش‌آموز صنف نهم یکی از مکاتب در کابل، با فرستادن چند قطعه عکس پسر شان، به خراسان تایمز می‌گویند که استادان او به زور موی قسمت‌هایی از سرش را موی پسر شان را کوتاه کرده‌اند و گفته اند که موهای این پسر به شریعت اسلامی برابر نیست.
احمد (مستعار) متعلم صنف نهم، در شهر کابل در گفت‌وگو با خراسان‌تایمز گفته است که به دستور گروه طالبان، مجبور به بستن لنگی شده است و تازه قسمت‌هایی از موهایش توسط یکی از معلمان کوتاه شده است. به گفته احمد معلم گفته است که موهایش به شریعت اسلامی برابر نیست و باید برابر شود.
احمد که دانش‌آموز لیسه «امام اعظم» شهر کابل است، گفته که گروه طالبان سیاست اجباری‌سازی پوشش سنتی را بر شاگردان مکاتب پسرانه تشدید کرده اند و هرکسی که هرکسی که به‌اصول تعیین شده‌ی این گروه برابر نبود، مورد توهین، تحقیر و مجازات قرار می‌گیرد.
احمد می‌گوید که پیش از این، با موی‌های مرتب به مکتب می‌رفت، اما اکنون مجبور به کل کردن موهایش شده و باید به خواست معلمان طالبش عمل کند.
این دانش‌آموز با لحن گلایه‌آمیز می‌افزاید: «این معلمان ما که فکر طالبانی دارند، می‌حواهند ما پوشش آن‌ها را داشته باشیم، در حالی که هیچ‌یک از دانش‌آموزان این را دوست ندارند.
به گفته او، اصرار گروه طالبان بر کوتاه کردن موهای شاگردان، برایش نه‌تنها محدودکننده، بلکه تحقیرآمیز است. او می‌گوید: «آسمان بلند است و زمین سخت، من نمی‌دانم چه کنم. نه مکتب را ترک می‌توانم و نه هم تحمل این دیکتاتوری را.»
احمد معتقد است که گروه طالبان با «منظم بودن و مرتب بودن، پطلون پوشیدن» مشکل دارند و به جای تشویق به نظافت شخصی، معیارهای ظاهری خاص خود شان را ( لنگی، پیراهن تنبان، سرکل بودن) بر دیگران تحمیل می‌کنند.
احمد همچنین به تناقض در رفتار گروه طالبان اشاره می‌کند: «موی‌های نیروهای خود شان چند برابر موهای ما است که یک‌درصد هم نظافت ندارند، اما به موهای ما ایراد می‌گیرند و آن را کوتاه می‌کنند.»
این دانش‌آموز شرایط کنونی مکاتب را به زندان تشبیه می‌کند و می‌گوید که هرگاه از مکتب رخصت می‌شویم، انگار از زندان آزاد شدیم.
احمد می‌گوید تنها انگیزه‌اش برای ادامه رفتن به مکتب، ترس از خراب شدن آینده‌اش است: «فقط یک دلیل به مکتب می‌روم که آینده خراب نشود.»
او با وجود فشارها، امیدوار است که شرایط تغییر کند و می‌گوید: «می‌دانم که این ابر سیاه رفتنی است و بهار نزدیک است.»
سیاست گروه طالبان در زمینه پوشش و ظاهر شاگردان، در ماه‌های اخیر با واکنش‌های مختلفی روبه‌رو شده است. برخی آن را تلاش برای تحمیل فرهنگ خاص قبیله‌ای می‌دانند، در حالی که گروه طالبان این اقدامات را «حفظ ارزش‌های اسلامی و افغانی» توصیف کرده‌اند.
پیش از این نیز گزارش‌هایی منتشر شده بود که گروه طالبان شاگردان مکاتب را به دلیل موی بلند، لباس و لنگی و حتی پوشیدن کفش‌های رنگی مورد توبیخ یا تنبیه قرار داده‌اند.
این در حالی است که از زمان بازگشت گروه طالبان به قدرت در اگست ۲۰۲۱، محدودیت‌های اجتماعی بر شاگردان مکاتب و دانشگاه‌ها افزایش یافته است. در کنار محرومیت گسترده‌ی دختران از آموزش، پسران نیز با محدودیت‌های فراوانی در پوشش و دیگر آزادی‌های شخصی روبه‌رو هستند.
آگاهان این برخورد گروه طالبان را، تحمیل فرهنگ قبیله‌ای می‌دانند و می‌گویند که محدود ساختن فضای آموزشی و تحصیلی، در عقب گذاشتن دانش‌آموزان و دانش‌جویان است.
