نویسنده: هریسون کَس
منبع: نشنال اینترست
ترجمه: خراسان تمایز
با وجود انتقادهایی که در ماههای اخیر متوجه آن شده، جنگندهٔ «داسو رافال» همچنان مسیر رشد خود را با قدرت ادامه میدهد.
ارتقاءهای ماژولار و برنامهریزیشدهای که بر روی این جنگنده صورت گرفته، آن را به یکی از پرتوانترین نیرویهای هوایی در اروپا تبدیل کرده است.
داسو رافال به احتمال زیاد پیشرفتهترین جنگندهایست که بهصورت بومی در اروپا ساخته شده.
این جنگندهٔ دو موتوره و چندمنظوره، ساختهٔ کشور فرانسه است و نام آن در زبان فرانسوی به معنای «توفان» یا «شعلهٔ آتش» آمده است. رافال از سال ۲۰۰۴ وارد خط خدمت شد و اگرچه نسل چهارم محسوب میشود، اما از بسیاری از جنگندههای همردهٔ خود پیشرفتهتر است؛ هرچند هنوز در سطح جنگندههای نسل پنجم قرار نمیگیرد.
رافال بهگونهای طراحی شده که چندین مأموریت مختلف رزمی را بهصورت همزمان در یک پلتفرم واحد انجام دهد.
این جنگنده قادر است مأموریتهایی چون برتری هوایی، پشتیبانی نیروهای زمینی، عملیات شناسایی، حمله به اهداف دریایی و حتی بازدارندگی هستهای را بر عهده بگیرد.
از نظر طراحی، رافال از فرم آیرودینامیک پیشرفتهای برخوردار است.
استفاده از بالهای دلتا و کاناردهای جلویی، مانورپذیری بالا و قابلیت برخاست و فرود کوتاه را برای آن فراهم میسازد.
سامانهٔ پرواز دیجیتال موسوم به «فلای بای وایر» نیز امکان کنترل دقیق در زوایای تند حمله را فراهم کرده و مانورهای پرشتاب (تا +۱۱g در حالت اضطراری) را ممکن میسازد.
در حوزهٔ پیشرانه، این جنگنده به دو موتور توربوفن با پسسوز مدل SNECMA M88-2 مجهز است که هرکدام نیروی رانشی معادل ۱۷۰۰۰ پوند تولید میکنند. این موتورهای قدرتمند رافال را به حداکثر سرعت ۱.۸ ماخ (۱۳۸۰ مایل در ساعت) میرسانند و سقف پروازی بیش از ۵۰ هزار فوت را برای آن ممکن میسازند.
شعاع رزمی آن حدود ۱۱۵۰ مایل است که با سوختگیری هوایی افزایش مییابد.
رافال توانایی حمل بیش از ۲۰ هزار پوند تجهیزات جنگی را دارد. این جنگافزارها میتوانند در ۱۴ پایگاه خارجی روی بدنه نصب شوند و شامل طیف وسیعی از سلاحهای هوابههوا، هوابهزمین و هوابهدریا هستند. از مهمترین تسلیحات قابل استفاده میتوان به موشکهای دوربرد Meteor، راکتهای MICA، موشکهای کروز SCALP، بمبهای هدایتشونده AASM، راکت ضدکشتی Exocet و موشک هستهای ASMP-A اشاره کرد.
در داخل بدنه نیز، توپ ۳۰ میلیمتری GIAT با ظرفیت ۱۲۵ فشنگ تعبیه شده که در نبردهای نزدیک بسیار مؤثر است.
از لحاظ اویونیک (الکترونیک پروازی)، رافال به یکی از پیشرفتهترین مجموعهها مجهز است.
شرادار آرایهفازی فعال Thales RBE2-AA، توانایی شناسایی اهداف متعدد از فواصل دور، نقشهبرداری دقیق و مقاومت در برابر اخلال الکترونیک را فراهم میآورد.
سیستم اپتیکی جلویی (FSO) نیز امکان ردیابی حرارتی، فاصلهسنجی لیزری و شناسایی هدف بدون انتشار امواج قابل ردگیری را مهیا کرده است.
همچنین سامانهٔ SPECTRA، به عنوان مجموعهٔ دفاع الکترونیکی رافال، نقش مهمی در افزایش بقاءپذیری آن دارد.
این سیستم شامل سامانههای کشف تهدید، اخلالگرهای راداری، پرتاب فریبدهنده و فریبدهندههای کششی فعال است که رافال را در برابر تهدیدات دشمن محافظت میکند.
طراحی کابین رافال بر پایهٔ راحتی، بهرهوری و تسلط کامل خلبان انجام شده است. کنترلها بهصورت HOTAS طراحی شدهاند (دست روی تراتل و جویاستیک)، و نمایشگرهای متعدد شامل یک HUD با میدان دید گسترده، سه صفحهٔ نمایش چندمنظورهٔ بزرگ و ورودیهای صوتی هستند. نسخههای جدید این جنگنده نیز به سامانهٔ نمایشگر روی کلاه خلبان (HMSS) مجهز شدهاند که آگاهی محیطی خلبان را بهطور چشمگیری افزایش میدهد.
رافال با عملکرد موفق خود در میدان نبرد، در بازار جهانی نیز توجه بسیاری از کشورها را جلب کرده است.
کشورهایی همچون هند، مصر، امارات، اندونیزیا، یونان و چند کشور دیگر این جنگنده را در اختیار دارند. هرچند در سالهای اخیر و بهویژه پس از سرنگونی یک فروند رافال در جریان تنش هند و پاکستان، نام آن در تیتر خبرها قرار گرفت، اما این موضوع از محبوبیت و قابلیتهای فنی آن نکاست.
رافال به لطف طراحی هوشمندانه و امکان ارتقاء پیوسته، همچنان جایگاه خود را به عنوان یکی از برجستهترین جنگندههای اروپایی حفظ کرده است و بدون شک، تا آیندهای نزدیک یکی از ارکان قدرت هوایی اروپا باقی خواهد ماند.