منبع: Military Watch Magazine
در واکنش به افزایش فشارهای بینالمللی بر توانمندیهای پدافندی ایالات متحده آمریکا و متحدانش، ارتش آمریکا تصمیم گرفته است خریداری راکتهای پیشرفته پاتریوت نوع PAC-3 MSE را چهار برابر افزایش دهد.
براساس اسناد منتشرشده از سوی شورای نظارت بر نیازهای ارتش، میزان سفارش این راکتها از ۳٬۳۷۶ فروند به ۱۳٬۷۷۳ فروند افزایش یافته است. این تصمیم هزینهای معادل ۴۰.۲ میلیارد دلار در پی خواهد داشت، با در نظر گرفتن اینکه قیمت هر فروند راکت PAC-3 MSE بهطور میانگین ۳.۸۷۱ میلیون دلار برآورد شده است.
سامانه PAC-3 MSE قادر است اهداف را تا ارتفاع ۳۶٬۰۰۰ متری رهگیری کند، اما برد مؤثر آن همچنان محدود است: برد عملیاتی علیه جنگندهها: ۱۲۰ کیلومتر؛ برد عملیاتی علیه موشکهای بالستیک: ۶۰ کیلومتر.
در مقایسه، سامانه THAAD توانایی رهگیری موشکهای بالستیک تا برد ۲۰۰ کیلومتر را دارد، گرچه هزینه هر فروند آن بیش از سه برابر PAC-3 MSE است. همچنین، سامانه دفاعی S-500 روسی توانایی درگیری با اهداف بالستیک را در فاصلهای تا ۶۰۰ کیلومتر داراست.
برخلاف سامانههای دارای کلاهک انفجاری، PAC-3 MSE همانند سامانههای THAAD و David’s Sling (محصول همکاری آمریکا و اسرائیل)، بر اساس ضربه مستقیم و استفاده از انرژی جنبشی برای نابودی هدف طراحی شده است.
در سالهای اخیر، موجودی سامانههای پاتریوت ارتش آمریکا به دلیل استقرارهای گسترده در خاورمیانه و کمکهای نظامی به اوکراین بهشدت کاهش یافته است.
نقطه اوج این فشار، حمله سنگین سپاه پاسداران ایران به پایگاه العُدید در قطر در تاریخ ۲۳ جون ۲۰۲۵ بود؛ حملهای که به شلیک دهها راکت رهگیر توسط سامانههای پاتریوت منجر شد.
تا ماه اپریل ۲۰۲۴، جیک سالیوان، مشاور امنیت ملی ایالات متحده، اعلام کرد که واشنگتن دیگر قادر به تأمین واحدهای جدید پاتریوت برای اوکراین نیست. این اظهارات پس از آن مطرح شد که ولودیمیر زلنسکی خواستار دریافت دستکم هفت واحد جدید از این سامانهها شد.
سالیوان تأکید کرد: «در حال حاضر، سامانههای پاتریوت برای دفاع از نیروهای ما در نقاط مختلف جهان، از جمله خاورمیانه، حیاتی هستند. اگر ظرفیت لازم فراهم شود، ارسال این تجهیزات به اوکراین در آینده بررسی خواهد شد.»
استفاده از سامانههای پاتریوت در اوکراین تاکنون با چالشهای قابل توجهی مواجه بوده است. کارایی محدود این سامانه در برابر حملات موشکی شدید، بهویژه از نوع بالستیک، تردیدهایی درباره بقای آن در درگیریهای پر شدت ایجاد کرده است.
قیمت بسیار بالای هر واحد (نزدیک به ۲.۵ میلیارد دلار) و موجودی محدود، موجب شدهاند که جایگزینی سامانههای آسیبدیده یا منهدمشده برای ایالات متحده و متحدانش دشوار باشد.
ایالات متحده آمریکا در مقایسه با رقبایی چون روسیه، ایران و کوریای شمالی، بیشتر بر توان هوایی خود برای دفاع متکی است، در حالیکه این کشورها تمرکز اصلی خود را بر سامانههای زمینی پدافندی قرار دادهاند. چین در این میان، رویکردی متوازن میان دفاع هوایی مبتنی بر هواپیما و سامانههای زمینی اتخاذ کرده است.
یکی از چالشهای اصلی سامانه پاتریوت، عملکرد محدود آن در برابر موشکهای مانورپذیر نظیر اسکندر–ام روسی است. ایهور ایگنات، سخنگوی نیروی هوایی اوکراین، در تاریخ ۲۶ می ۲۰۲۵ اظهار داشت: «راکتهای اسکندر در فاز پایانی پرواز، مانورهای غیرمنتظره انجام میدهند که مسیر رهگیری پاتریوت را مختل میکند. این راکتها همچنین فریبندههایی را پرتاب میکنند که باعث سردرگمی سیستمهای رهگیر میشوند.»
اظهارات وی در پی انتشار گسترده تصاویر و ویدیوهایی منتشر شد که نشاندهنده نابودی چندین واحد پاتریوت توسط موشکهای اسکندر در اوکراین بودند.