محمد یونس قانونی، معاون پیشین ریاستجمهوری خراسانافغانستان، در نشست کمیسیون بررسی جنگ خراسانافغانستان در مجلس سنای امریکا گفت که بازخوانی تجربه کنفرانس بُن میتواند در شرایط بحرانزده کنونی، آموزنده و راهگشا باشد.
او با اشاره به روند پساسقوط گروه طالبان افزود که واشنگتن در سال ۲۰۰۱ در پی یافتن بدیل پشتونتبار برای این گروه بود؛ نگاهی که به حذف جبهه متحد از صحنه سیاسی انجامید.
به گفته قانونی، حامد کرزی نیز تهدید اصلی را نه در گروه القاعده و نه گروه طالبان، بلکه در جبهه متحد میدید؛ تغییری که به باور او، زمینهساز ترورهای داخلی از جمله کشتهشدن استاد برهانالدین ربانی، رییس جمهور پیشین خراسانافغانستان شد.
آقای قانونی همچنین عملکرد ضعیف یوناما و بیتفاوتی جامعه جهانی نسبت به تقلبهای انتخاباتی را از دلایل اصلی بیاعتمادی مردم به روند دموکراتیک در خراسانافغانستان عنوان کرد. او نبود گروه طالبان در مذاکرات، فقدان نهادهای نظارتی و نبود سازوکار مهار مداخله کشورهای همسایه را از کاستیهای اصلی نشست بُن دانست.
این سیاستمدار برجسته تأکید کرد که هدف اساسی نشست بُن، انتقال قدرت به مردم از طریق انتخابات بود؛ اما جبهه متحد به سرعت به حاشیه رانده شد.
این در حالی است که در نشست کمیسیون بررسی جنگ خراسانافغانستان در مجلس سنای آمریکا، شماری از سیاسیون اهل خراسانافغانستان و کشورهای بیرونی نیز پیرامون این موضوع صحبت کردند.