(از پیوند و همنوایی تیم کریکت با گروه طالبان تا تبعیض و بی عدالتی گسترده در نهادهای ورزشی)
نگارنده: مانی فرهمند
آغاز سخن
بازی کریکت در خراسان/افغانستان سابقه تاریخی ندارد، این بازی در اصل انگلیسی است. از انگلیس وارد، هند، پاکستان، بنگلادش، سریلانکا، آسترالیا و کشورهای که مستعمره بریتانیای قدیم بودند، مروج شد.
در خراسان/افغانستان این بازی، اولینبار در دوران حامد کرزی در سال ۲۰۰۱ آمد. بیاد داریم در پارکها و میدانهای جلال آباد، لغمان و تا قسمتهای از غزنی توسط جوانان پشتون که از مهاجرت از پاکستان برگشته بودند، به طور سنتی و غیر معیاری بازی میکردند.
این بازی در هیچ جای خراسانافغانستان سابقه و قدامت تاریخی پیش از ۲۰۰۱ را ندارد. اما نمونه این بازی که همون توپ دنده است، در اطراف و حتا کلان شهرها داشته ایم، یک بازی سنتی بین روستانشینان بیشتر مروج بود. دقیقا توپ همراه با دنده که در هر سمت و محل این کشور با سبک متفاوتی به بازی گرفته میشد. اما این بازی توپ دنده هیچ وقت یک بازی معیاری و ملی نبوده است، یک بازی سنتی و اطرافی که تا هنوز در جاهای مثل فلاخنبازی، سانقه بازی، کلک دنده و تشلهبازی مروج است.
ورزشها و بازیهای تاریخی و تمدنی خراسانافغانستان مثل پهلوانی، بزکشی، نیزه زنی، میله دهقان، میله نوروز و بازیهای دیگر که در سراسر کشور با یک سبک و روش تا هنوز زنده و پابرجاست، هرکدام قدامت ۲ تا ۳ هزار ساله دارد.
در سال ۲۰۰۲ تونی بلر نخست وزیر انگلستان به کابل آمد، حامد کرزی بخاطر اینکه بلیر را خوش ساخته باشد، چندنفر از این جوانان را با دنده و توپ در فرودگاه کابل پیشروی بلیر راهنمایی کردند. در پیشروی بلیر یک بازی تعارفی هم صورت گرفت. بیشتر خوشآمدگویی و بازکردن دروازه صمیمیت با انگلیسها بود.
ورزش کریکت در خراسان/افغانستان
پیشینه ورزش کریکت به قرن شانزدهم میلادی در انگلستان برمیگردد. این ورزش در طول قرنها توسعه یافت و به ویژه در کشورهای مشترکالمنافع بریتانیا گسترش پیدا کرد. اما در خراسان/افغانستان، کریکت در دهه ۱۹۹۰ میلادی شروع به رواج پیدا کرد. با این حال، محبوبیت آن به پس از سال ۲۰۰۱ و با ورود نیروهای بینالمللی به ویژه زمانی که بازی فوتبال در خراسان/افغانستان در میان سایر گروههای قومی گسترش یافت، افزایش پیدا کرد. همچنان خراسان/افغانستان در سال ۲۰۰۱ به عضویت شورای بینالمللی کریکت ICC درآمد و از آن زمان، این ورزش به سرعت در کشور گسترش یافته و به یکی از محبوبترین ورزشها تبدیل شده است.
در منطقه ما پیشینه رواج ورزش کریکت به کشورهای جنوب آسیا بر میگردد به ویژه کشورهای پاکستان و هند که در همسایگی خراسان/افغانستان قرار دارند:
۱. تاریخچه استعمار بریتانیا: هر دو کشور هند و پاکستان تحت استعمار بریتانیا بودند، جایی که کریکت به عنوان ورزش ملی معرفی و ترویج شد. این امر باعث شد که کریکت به عنوان یک ورزش پرطرفدار در این مناطق تثبیت شود.
۲. زیرساختها و منابع: هند و پاکستان زیرساختهای ورزشی بهتری نسبت به خراسان/افغانستان دارند، مانند ورزشگاههای بزرگ، لیگهای حرفهای (مثل IPL در هند و PSL در پاکستان) و حمایتهای مالی و رسانهای قوی.
۳. فرهنگ ورزشی: در هند و پاکستان، ورزش به خصوص کریکت، بخش جداییناپذیر فرهنگ است. بازیهای بینالمللی و مسابقات داخلی بسیار پیگیری میشوند و بازیکنان به عنوان قهرمانان ملی شناخته میشوند.
۴. پخش تلویزیونی و رسانهها: پخش گسترده مسابقات کریکت از طریق تلویزیون و رسانههای دیگر نقش بزرگی در محبوبیت این ورزش داشته است.
پس از این که در افغانستان ارتش شوری لشکر کشی نمود و در پی آن جنگهای طولانی اتفاق افتاد موج گستردهای از افغانها/پشتونها به پاکستان پناهنده شدند و با ورود خانوادههای این ها علاقهمندی مهاجرین خراسان/افغانستان به این ورزش شکل گرفت؛ بنابرین بسیاری از مهاجرین افغان در دهههای گذشته به پاکستان و هند در این کشورها، به ویژه در مناطقی که جمعیت افغانی/پشتونی حضور دارند، مهاجرین با کریکت آشنا شده و به آن علاقهمند شدند.
بنابرین در اردوگاههای مهاجرین و محلههای زندگی افغانها در پاکستان، بچهها و جوانان به وسایل و زمینهای کریکت دسترسی داشتند که این امر به افزایش علاقهمندی به این ورزش کمک کرد. با بازگشت مهاجرین به خراسان/افغانستان، آنها کریکت را با خود به کشور آوردند. این بازگشتها به ویژه پس از سقوط گروه طالبان در سال ۲۰۰۱ بیشتر شد و کمک کرد تا کریکت در خراسان/افغانستان نیز رشد قابل توجهی پیدا کند. سازمانهای بینالمللی و کمکهای جهانی به توسعه ورزش در خراسان/افغانستان، از جمله کریکت، کمک کردهاند. علاقهمندی به کریکت در میان مهاجرین خراسان/افغانستان به تدریج و با گذشت زمان افزایش یافته و به یکی از محبوبترین ورزشها در این کشور تبدیل شده است.
کریکت تیم ملی یا بازی قومی
طوری که در بالا ذکر شد: افغانها/پشتونها علاقه ویژهای به بازی کریکت دارند که میتواند به دلایل زیر باشد:
۱. تاریخ و فرهنگ: کریکت در خراسان/افغانستان، به ویژه در مناطق پشتوننشین، به عنوان یک ورزش محبوب معرفی شد. از زمانی که کریکت در خراسان/افغانستان به طور رسمی شروع شد، بسیاری از بازیکنان برجسته از قوم پشتون بودند که به این ورزش اعتبار بخشیدند.
۲. موفقیتهای بینالمللی: تیم ملی کریکت خراسان/افغانستان که اعضای آن بسیاری از پشتونها هستند، در سطح بینالمللی موفقیتهای چشمگیری کسب کردهاند. این موفقیتها باعث شده تا پشتونها بیشتر به این ورزش علاقهمند شوند.
۳. هویت قومی و ملی: کریکت در خراسان/افغانستان به نوعی نماد وحدت ملی شده است. پشتونها با داشتن شمار زیادی از بازیکنان در تیم ملی، احساس غرور و هویت قومی بیشتری از طریق این ورزش پیدا کردهاند.
۴. دسترسی و زمینهسازی: در بسیاری از مناطق پشتوننشین، زمینهای کریکت و امکانات بیشتری نسبت به سایر ورزشها وجود دارد. این امر باعث شده تا جوانان بیشتری به این ورزش روی بیاورند.
۵. ترویج ورزشی: برنامههای ترویجی و آموزشی کریکت در مناطق پشتوننشین بیشتر بوده و این به افزایش مهارت و علاقه به این ورزش کمک کرده است.
این دلایل به تنهایی یا در کنار هم میتوانند توضیح دهند که چرا پشتونها به بازی کریکت علاقه خاصی دارند.
رابطه نزدیک گروه طالبان با تیم کریکت
پس از حاکمیت گروه طالبان در سال ۲۰۲۱ بر خراسان/افغانستان و حمایت گستردهای قومی و تباری از این گروه همچنان ارزشها و هنجارهای ورزشی و فرهنگی پشتونی نیز به صورت گستردهای مورد حمایت حاکمیت این گروه قرار گرفت. همجنان گروه طالبان به ورزش کریکت توجه خاص دارند به دلایل مختلفی که شامل موارد زیر میشود خواستار سفید نمایی از چهره یک گروه به شدت بنیادگرا و ویرانگر و تصویر میانه روانهای با ارزشهای انسانی اند:
۱. تبلیغات و مشروعیت بینالمللی: کریکت یکی از چندین ورزش است که خراسان/افغانستان در سطح بینالمللی در آن موفق بوده و به نوعی تصویر مثبتی از کشور نشان میدهد. گروه طالبان میتوانند و میخواهند تا از موفقیتهای تیم ملی کریکت برای بهبود وجهه بینالمللی خود استفاده کنند و نشان دهند که آنها از برخی فعالیتهای فرهنگی و ورزشی حمایت میکنند.
۲. حمایت داخلی: کریکت در خراسان/افغانستان به ویژه بین پشتونها که حامی اصلی گروه طالبان اند، بسیار محبوب است و میلیونها نفر بازیها را دنبال میکنند. حمایت از این ورزش میتواند به جلب حمایت و محبوبیت عمومی کمک کند، به ویژه در میان جوانان پشتون بیشتر در حال گسترش است.
۳. کنترل و تبلیغات داخلی: گروه طالبان میتوانند از موفقیتهای ورزشی برای تقویت روحیه ملی و نشان دادن پیشرفتها در زمان حکومت خود استفاده کنند. این امر به ویژه در مقایسه با منع سایر ورزشها یا فعالیتهای فرهنگی برای زنان مهم است، زیرا کریکت به عنوان یک استثنا عمل میکند.
۴. سیاسی سازی ورزش: گروه طالبان ممکن است از مسابقات کریکت به عنوان فرصتی برای نشان دادن چهرهای متفاوت و کمتر خشونتآمیز از خود استفاده کنند. با این حال، برخی از بازیکنان و تحلیلگران ادعا میکنند که تیم ملی کریکت خراسان/افغانستان به ابزاری برای تبلیغات گروه طالبان تبدیل شده است، به ویژه زمانی که بازیکنان با مقامات گروه طالبان دیده میشوند یا از آنها حمایت میکنند و با رهبران این گروه ملاقاتها و شب نشینیها و همچنان نشر تصاویر و ویدیوهای را در شبکههای اجتماعی با افتخار انجام میدهند.
۵. محدودیتهای فرهنگی و جنسیتی: کریکت، به عنوان یک ورزش که توسط مردان انجام میشود، با محدودیتهای شرعی و فرهنگی گروه طالبان نسبت به ورزشهای دیگر منافات کمتری دارد. گروه طالبان ورزشهای زنان را منع کردهاند، اما کریکت مردانه به عنوان یک ورزش مجاز تلقی میشود.
۶. موفقیتهای بینالمللی: خراسان/افغانستان در عرصه کریکت به موفقیتهای قابل توجهی دست یافته است که میتواند به بهبود اعتبار گروه طالبان در سطح بینالمللی کمک کند. این موفقیتها نشاندهنده توانایی آنها در حفظ یک نهاد ورزشی و پیشرفت در آن است. با این حال، این توجه و حمایت از کریکت توسط گروه طالبان بحثبرانگیز است، زیرا برخی معتقدند این حمایت بیشتر به عنوان یک ابزار سیاسی و تبلیغاتی است تا یک تعهد واقعی به توسعه ورزش در کشور.
خلاصه این که تعامل بین قومیت پشتون، به ویژه گروه طالبان، و ورزش کریکت در خراسان/افغانستان یک موضوع پیچیده و چند بعدی است. در اینجا به برخی از جنبههای مهم این تعامل نگاهی میاندازیم:
۱. پذیرش و ترویج: پس از تسلط گروه طالبان بر خراسان/افغانستان در سال ۲۰۲۱، آنها به طور رسمی از کریکت حمایت کردند، چرا که این ورزش به عنوان یکی از عوامل وحدت ملی در کشور شناخته میشود. آنها تیم ملی کریکت را به عنوان نماد افتخار ملی دیدهاند. همچنان گروه طالبان متعهد شدهاند که امکانات کریکت را گسترش دهند و برنامههای آموزشی برای جوانان فراهم کنند تا این ورزش بیشتر رشد کند.
۲. محدودیتها و ممنوعیتها: در دوران حاکمیت گروه طالبان، محدودیتهای شدیدی برای زنان در شرکت در ورزشهای عمومی از جمله کریکت وضع شده است. این موضوع به کاهش فعالیت زنان در کریکت انجامیده است. در کنار آن نیز گروه طالبان در مورد محتوایی که از بازیها پخش میشود و همچنین در مورد تبلیغات و اسپانسرها، حساسیت خاصی نشان میدهند تا مطمئن شوند که این محتوا با ارزشهای اسلامی و فرهنگی آنها همخوانی دارد.
۳. نقش کریکت در دیپلماسی: کریکت به عنوان یک ابزار دیپلماتیک برای گروه طالبان عمل کرده است، به طوری که آنها از موفقیتهای تیم ملی برای بهبود تصویر بینالمللی خود استفاده میکنند. بازیهای بینالمللی کریکت میتواند فرصتهایی برای بهبود روابط با جهان خارج فراهم کند.
۴. تأثیرات اجتماعی و فرهنگی: کریکت در خراسان/افغانستان به نوعی نماد وحدت ملی شده است. گروه طالبان نیز از این ورزش به عنوان ابزاری برای ارتقاء وحدت و همبستگی در کشور استفاده میکنند. همچنان موفقیتهای تیم ملی کریکت میتواند به تغییر نگرشهای منفی نسبت به گروه طالبان در داخل و خارج از کشور کمک کند. در مجموع، تعامل بین گروه طالبان پشتون و کریکت در خراسان/افغانستان یک دینامیک دائمی و تکاملی است که با تغییرات سیاسی، اجتماعی و فرهنگی تطبیق پیدا میکند.
تیم کریکت و لابیگری گروه طالبان
محمدبشیر ترهکی، سرمربی تیم ملی تکواندوی خرسان/افغانستان است با توجه به گزارش سایت اکسوس معاش این سرمربی تیم ملی تکواندو در خراسان/افغانستان ماهانه یک هزار افغانی است. پس از روی کار آمدن گروه طالبان او همچنان در این سمت کار میکند. ترهکی دلو پس از خبرساز شدن وضعیت اسفناک اقتصادی علیرضا آساهی، قهرمان فقید پرورش اندام جهان، نوشت که او نیز معاش لازم دریافت نمیکند. او با همین وضع، اعلام کرده که معاش یک سالهاش را به خانوادهی آساهی خواهد داد و برای کمک به آنها کارزاری در بین ورزشکاران به راهانداخته است.
آساهی عضو فدراسیون پرورش اندام خراسان/افغانستان بود. این فدراسیون ماه گذشته اعلام کرد که برای مسابقات سال جدید کسانی را میپذیرد که هزینهی سفر و اشتراک در مسابقات را خودش بپردازد. زیرا فدراسیون تحت نظر طالبان است و هیچ بودجهای برای حمایت از ورزشکاران و مربیها وجود ندارد.
این در حالی است که ملا هبتالله، رهبر طالبان برای خودش ماهانه ۲۳۰ هزار افغانی معادل دو و نیم هزار دالر امریکایی معاش تعیین کرده است. نه تنها معاش ورزشکاران و مربیان ورزشی اکثریت رشتهها در افغانستان با سیاستمداران و مقامهای نظامی قابل مقایسه نیست، بلکه در بین رشتههای ورزشی نیز تفاوت زیادی وجود دارد. و این در حالی است که عبدالله پکتانی، سخنگوی کریکت بورد خراسان/افغانستان سال گذشته اعلام کرد که بودجه تیم ملی کریکت خراسان/افغانستان (تحت کنترل طالبان) قرار است سالانه ۱۶.۸ میلیون دالر باشد.
چیزی که امروزه مایه نگرانی نهادهای حامی ورزش شده است این است که تیم کریکت در خراسان/افغانستان به آلهای دست و ابزاری برای استفاده طالبان مبدل شده است، طوریکه تیم کریکت خراسان/افغانستان به دلایل مختلفی میتواند به عنوان یک لابیگر برای گروه طالبان در نظر گرفته شود:
۱. وجهه بینالمللی: موفقیتهای تیم ملی کریکت خراسان/افغانستان در رقابتهای بینالمللی به گروه طالبان کمک میکند تا تصویری مثبتتر از خود در جهان نشان دهند. کریکت یک ورزش محبوب در سطح جهانی است و موفقیت در آن میتواند شهرت و اعتبار بیاورد.
۲. دیپلماسی ورزشی: ورزش، به ویژه کریکت، میتواند به عنوان یک ابزار دیپلماسی عمل کند. مسابقات بینالمللی کریکت فرصتی برای تعامل مستقیم با سایر کشورها، بدون نیاز به مذاکرات سیاسی رسمی، فراهم میکند. این میتواند به بهبود روابط بینالمللی گروه طالبان کمک کند.
۳. همبستگی داخلی: گروه طالبان از کریکت به عنوان یک ابزار برای ترویج وحدت ملی و همبستگی داخلی استفاده میکنند. موفقیتهای تیم ملی میتواند حس غرور ملی را در بین تمام اقوام خراسان/افغانستان، از جمله پشتونها که گروه طالبان از آنان تشکیل شدهاند، افزایش دهد.
۴. مشروعیت بخشیدن: حمایت از تیم کریکت و موفقیتهای آن میتواند به گروه طالبان کمک کند تا مشروعیت خود را هم در داخل کشور و هم در سطح بینالمللی تقویت کند. از آنجا که کریکت یکی از معدود قسمتهای مثبت و مورد علاقه عموم مردم است، گروه طالبان میتوانند از این ورزش برای نشان دادن چهرهای متفاوت از خود استفاده کنند.
۵. کنترل فرهنگی: با کنترل و حمایت از ورزشهایی مانند کریکت، گروه طالبان میتوانند فرهنگ و ارزشهای خود را ترویج دهند. این شامل تنظیم محتوا، اسپانسرها، و حتی لباسهای ورزشی میشود که همگی میتوانند به گسترش ایدئولوژی آنها کمک کنند.
با این حال، این تعامل میتواند موجب نگرانیهایی در مورد استقلال ورزش از سیاست، حقوق ورزشکاران، به ویژه زنان، و همچنین نحوه مدیریت و کنترل این ورزش توسط دولت گروه طالبان شود.
عکسالعمل جهان در برابر تبعیض ورزشی توسط گروه طالبان
تبعیض جنسیتی در ورزش توسط گروه طالبان در خراسان/افغانستان به شدت واضح و چشمگیر در جریان است. ممنوعیت کامل گروه طالبان به طور رسمی در قسمت ورزش زنان جریان دارد. زنان از حضور در ورزشگاهها، باشگاههای ورزشی، و شرکت در مسابقات ورزشی منع شدهاند. همچنان زنان از تیمهای ملی ورزشی کنار گذاشته شدهاند، به جز در موارد نادر که در خارج از کشور و بدون حمایت رسمی دولتی انجام میشود. حتی زنان حتی در صورت تمرینات شخصی ملزم به رعایت پوشش اسلامی سختگیرانه هستند که شامل پوشاندن کامل بدن و صورت میشود، که این امر به ویژه در ورزشهایی که نیاز به آزادی حرکت دارند مشکلساز است.
آنچه که در قسمت تبعیض در برابر زنان به شدت جریان دارد بسته شدن ورزشگاهها و باشگاهها است و زنان از دسترسی به امکانات ورزشی محروم شدهاند. حتی وقتی که زنان به طور مخفیانه ورزش میکنند، با مشکلات زیادی مواجه هستند. به این ترتیب زنان خراسان/افغانستانی از شرکت در تورنمنتها و مسابقات بینالمللی منع شدهاند. این موضوع باعث شده تا ورزشکاران زن بسیاری از کشور مهاجرت کنند تا بتوانند به فعالیت ورزشی خود ادامه دهند.
محدودیت در ورزشهای رزمی MMA هنرهای رزمی ترکیبی به دلیل «خشونتآمیز» بودن برای زنان ممنوع شده است. که کمیته بینالمللی المپیک و دیگر سازمانهای ورزشی بینالمللی به این تبعیضها واکنش نشان دادهاند. برای نمونه، برخی از فدراسیونهای ورزشی اعلام کردهاند که در صورت عدم تغییر این سیاستها، روابط خود را با خراسان/افغانستان قطع خواهند کرد. محدودیتهای وضع شده توسط گروه طالبان باعث افزایش فشار روانی بر ورزشکاران زن شده و بسیاری از آنها به فکر ترک کشور یا ترک ورزش افتادهاند. این تبعیضها نه تنها ورزش را تحت تأثیر قرار داده بلکه به عنوان بخشی از یک سیستم گستردهتر تبعیض جنسیتی در جامعه خراسان/افغانستان دیده میشود.
با توجه به گزارش سایت اکسوس توزیع ناعادلانهی بودجهی ورزش در خراسان/افغانستان یکی از جنجالهای دامنهدار است که هم در نظام جمهوری و هم در زمان طالبان به آن رسیدگی نمیشود. بودجه ورزشی در خراسان/افغانستان طوری تنظیم میشود که برخی رشتهها هیچ امتیازی مادی ندارند، در حالی که برای برخی رشتهها سالانه میلیونها دالر اختصاص مییابد. با توجه به نگاه تبعیض آمیز به ورزش از یکطرف و حمایت گروه طالبان از کریکت بازان باعث واکنش جهانی به مسابقات کریکت خراسان/افغانستان شده است که دارای چند وجه است و شامل موارد زیر میشود:
- ۱. حمایت و تشویق: جامعه جهانی، به ویژه طرفداران کریکت، از موفقیتهای تیم ملی کریکت خراسان/افغانستان استقبال کردهاند. پیروزیهای خراسان/افغانستان در مسابقات بینالمللی به ویژه در جامهای جهانی، با تشویق و تحسین بینالمللی همراه بوده است.
۲. نگرانیهای سیاسی و اخلاقی: بسیاری از سازمانهای بینالمللی و حقوق بشر از ممنوعیت ورزش زنان در خراسان/افغانستان ابراز نگرانی کردهاند. این نگرانیها باعث شده تا برخی از کشورها و سازمانها به فکر تحریم یا لغو مسابقات با تیم ملی کریکت خراسان/افغانستان باشند. با توجه به حکومت گروه طالبان، برخی از مقامات و سیاستمداران، به ویژه در کشورهایی مانند بریتانیا، پیشنهاد تحریم مسابقات با خراسان/افغانستان را دادهاند. با این حال، اما شورای بینالمللی کریکت اعلام کرده که بازیکنان و تیم کریکت خراسان/افغانستان را به دلیل سیاستهای دولت گروه طالبان مجازات نخواهد کرد.
۳. دیپلماسی ورزشی: مسابقات کریکت به عنوان یک فرصت دیپلماتیک برای بهبود روابط با خراسان/افغانستان دیده میشود. برخی از کشورها و سازمانها به این مسابقات به عنوان راهی برای ارتباط با خراسان/افغانستان و حمایت از مردم عادی خراسان/افغانستان نگاه میکنند. اما با توجه به نزدیکی گروه طالبان به این بازی شک و تردیدهای را در این میکانیزم به میان آورده است.
۴. واکنشهای رسانهای و اجتماعی: رسانههای بینالمللی به پوشش گسترده موفقیتهای تیم کریکت خراسان/افغانستان پرداختهاند، اما در عین حال به مسائل حقوق بشری و تبعیضهای جنسیتی در خراسان/افغانستان نیز اشاره کردهاند. همچنان در شبکههای اجتماعی، واکنشها مختلف است؛ از حمایت قوی از تیم ملی کریکت تا انتقاد از سیاستهای گروه طالبان در قبال ورزش زنان. سخن از تحریمهای موقت و درخواستهای ویژه را در پی دارد طوری که برخی از سیاستمداران و فعالان حقوق بشر پیشنهاد کردهاند که تیمهای بینالمللی از بازی با خراسان/افغانستان خودداری کنند تا فشار بر گروه طالبان برای تغییر سیاستهایشان افزایش یابد. برخی منتقدان به حمایت تیم کریکت از گروه طالبان و استفاده از این ورزش برای اهداف سیاسی اشاره دارند. این نگرانی وجود دارد که موفقیتهای ورزشی به عنوان ابزاری برای تبلیغ و مشروعیت بخشیدن به حکومت گروه طالبان استفاده شود. در برخی کشورها، به ویژه در انگلستان، سیاستمداران و فعالان حقوق بشر درخواستهایی برای لغو مسابقات کریکت با تیم خراسان/افغانستان دادهاند. این درخواستها به دلیل سیاستهای گروه طالبان علیه زنان و دختران است. به عنوان مثال، نزدیک به ۲۰۰ سیاستمدار بریتانیایی به هیئت کریکت انگلستان و ولز نامهای نوشتهاند که بازیهای بینالمللی با تیم خراسان/افغانستان لغو شود.
در کل، واکنش جهانی نسبت به مسابقات کریکت خراسان/افغانستان ترکیبی از حمایت از ورزشکاران و تیم ملی، نگرانیهای اخلاقی و سیاسی، و استفاده از کریکت به عنوان ابزاری برای دیپلماسی ورزشی است.
به طور کلی، مخالفت جهانی با کریکت خراسان/افغانستان بیشتر مرتبط با سیاستهای گروه طالبان و تاثیرات اجتماعی و سیاسی آن بر ورزش است تا با نفس ورزش کریکت.
واکنشها در برابر تیم قومی کریکت
یک برداشت انتقادی به کریکت یا همون توپدنده، گذشته از حضور تک قومی درآن اینست که این بازی بخاطر دور زدن بازیها و ورزشهای تاریخی و تمدنی، یا حتا به تاراج بردن هویت، تاریخ و فرهنگ بومی وارد این کشور شده است. امروز اگر دیده شود بودجه بورد کریکت ده برابر بودجه کل ورزش در این کشور است. نه جمهوریت و حتا امارت اسلامی، چند میلیون بودجه برای بازیهای تاریخی و تمدنی در این کشور میدهند؟ شما تا هنوز شاهد بودهاید که برای میله دهقان، بازیها و ورزشهای نوروزی، یا ورزش معروف تمدنی (بزکشی) از جمهوریت تا امارت از منابع مربوط به حکومت بودجه بیرون داده باشد؟ همه با پولهای شخصی و اربابان و ملکان در مناطق خودشان انجام میشود. این نشاندهنده یک تبعیض از سوی حکام در برابر ورزشهای تمدنی و وارداتی نیز است.
انتقادات دیگری که به این تیم وارد است، این تیم از زیر پرچم گروه طالبان یا گروههای که در فهرست سیاه بین المللی قرار دارند به میادین بین المللی میروند و بازی میکنند. این کار در اصل یکنوع مشروعیت دادن به گروه طالبان است، یا میشود گفت، ساده و سهلسازی رابطه ورزشی حاکمیت گروه طالبان را با دنیا
در یک ویدیو واضح دیده میشود که راشد خان سر تیم کریکت برای وزیر خارجه گروه طالبان میگوید، ” ما هرکاری میکنیم، تا گروه طالبان برسمیت شناخته شوند”. یا تصویری از فرید ملک، از اعضای تیم کریکت که در منزل یا دفتر شخصی وزیر داخله گروه طالبان، سراج الدین حقانی گرفته شده است. با لبان خنده و بسیار دوستانه. همینطور تصویر دسته جمعی تیم کریکت/توپ دنده با لبان مملو از خنده با سراج الدین حقانی وزیر داخله گروه طالبان که متهم به جنایت جنگی و در فهرست سیاه بین المللی قرار دارد را بار بار میبینید.
انتقاد کاربران اجتماعی و ورزشکاران اینست که این تیم از خط و اصول ورزشی عدول کرده است، خطهای سرخ را زیرپا کرده است. از سه سال و نیم به اینطرف گروه طالبان رفتن زنان و دختران را به مکاتب تحریم کردهاند، اما هنوز این تیم با این گروه رابطه دارد و زیر پرچم این گروه ورزش میکند. این یعنی پشتپا زدن در برابر حقوق انسانی و بشری. یا حتا گفته میشود، این تیم در یک سبک طالبانی، زن ستیز و بیاعتنا به حقوق زنان هستند.
یا انتقاد دیگری که به این تیم وارد است، اینست که اگر این تیم نمیخواهد در همسویی با گروه طالبان باشد، اگر نمیخواهد گروه طالبان را مشروعیت بدهد، چرا از کشور بیرون نمیشوند، در امارات و یک کشور دیگری با نام خراسانافغانستان مسابقه بدهند؟ این منتقدین میگویند، اکثر این بازیکنان در دبی زندگی میکنند، پس چی ضرورت است که باید برای بازی زیر پرچم گروه طالبان به کابل بروند؟
برعکس، یک مجموعه قومی که همه از پشتونهای دو سوی مرز هستند، در یک نشست در لندن در جمع شدهاند و آنجا شکریه بارکزی نماینده پیشین مجلس، اعضای پیشین احزاب خلق، حزب اسلامی، چهرههای نزدیک به اشرف غنی با چند زن رو بسته دیگر نیز دیده میشوند، در برابر منتقدین تیم کریکت/توپ دنده قرار گرفتهاند، بسیار با صداهای بلند و احساسات قومی از این تیم حمایت میکنند. و از انگلستان خواستند که به این تیم اجازه بدهد تا در این کشور بازی بکند. اینها گفتند، ورزش سیاسی نیست و ورزش را سیاسی نسازید.
حامیان و لابیان تیم کریکت خراسان/افغانستان ممکن است به دلایل مختلفی در تلاش برای سفید نمایی این ورزش در خراسان/افغانستان باشند:
۱. تصویرسازی مثبت از کشور: کریکت به عنوان یک ورزش در خراسان/افغانستان، میتواند تصویر مثبتی از کشور در عرصه جهانی ارائه دهد. پیروزیهای تیم ملی کریکت میتواند توجهات را از مشکلات سیاسی و اجتماعی کشور منحرف کند.
۲. حمایت از رژیم حاکم: برخی از پستها در X نشان میدهد که حمایت از تیم کریکت ممکن است به عنوان حمایت غیرمستقیم از رژیم گروه طالبان تلقی شود. این افراد ممکن است بخواهند که تیم کریکت به عنوان یک ابزار تبلیغاتی برای بهبود وجهه حکومت استفاده شود.
۳. توسعه ورزشی و هویت ملی: کریکت میتواند باعث افزایش هویت ملی شود و به عنوان یک ورزش متحدکننده در جامعه خراسان/افغانستان عمل کند. حامیان ممکن است بخواهند این جنبه از کریکت را برجسته کنند و از این طریق به توسعه ورزش و جوانان کمک کنند.
۴. جلب حمایت مالی و بینالمللی: موفقیتهای تیم کریکت میتواند به جذب سرمایهگذاریهای ورزشی، اسپانسرها و حمایت بینالمللی منجر شود. این حمایتها میتواند برای توسعه زیرساختهای ورزشی در کشور مهم باشد.
۵. پنهان کردن مسائل حقوق بشری: برخی نگرانیها وجود دارد که موفقیتهای ورزشی ممکن است به عنوان حجابی برای مخفی کردن مشکلات حقوق بشری، به ویژه در رابطه با حقوق زنان و اقلیتها، استفاده شود.
این دلایل بر اساس اطلاعات عمومی و برخی از اظهارنظرها در پلتفرمهای اجتماعی مانند X استخراج شدهاند و میتوانند به عنوان زمینهای برای درک بهتر موضوع به کار روند.