نویسنده: رمضان «بشردوست» دانشجوی علوم سیاسی دانشگاه البیرونی
بخش سوم و پایانی
ذ؛ کاهش رشد ورفاه اقتصادی وافزایش منازعات
تغییرات اقلیمی با کاهش رفاه اقتصادی، افزایش فقر وتوسعه نیافتگی درکشورهای درحال توسعه ناامنی راتشدید می کند تحقیق شیمادا که با استفاده ازداده‌های تابلویی (سال ۱۲۰۱-۱۹۶۱ )در آفریقا صورت گرفته، نشان می دهد تغییرات اقلیمی نه تنها پیامدهای منفی شدیدی برای توسعه کشورهای آفریقایی داشته بلکه باعث افرایش درگیرهای مسلحانه وافزایش مرگ ومیرناشی ازجنگ شده است، این درحالی است که آفریقا کمترین نقش رادر افزایش گازهای گلخانه ای داشته است.
بااین حال، مطالعات بسیارکمی وجود دارد که به ارتباط بین آب وهوا وخروجی اقتصادی پرداخته باشد. بهترین شواهد ازتحقیقات دل وهمکاران آن گرفته شده که نشان می دهد هردرجه افزایش هوا درکشورهای فقیرطی دوره ۱۹۵۰ تا ۲۰۰۳ ۱/۱ درصد کاهش رشد اقتصادی درسال را به دنبال داشته است. افزون براین رویدادهای آب وهوایی شدید می تواند تأثیر منفی زیادی بررشد کوتاه مدت داشته باشد. برای مثال، مچلر(۲۰۰۴) نشان داده که طوفان میچ هندوراس درسال ۱۹۹۸ نرخ رشد تولید ناخالص داخلی را۵ درصد کاهش داد.
ر؛ تهدید امنیت انسانی وبقای بشریت
امنیت انسانی غالباً، براساس گزارش توسعه سازمان ملل تعریف می شود که ابتدا، ایمنی دربرابرتهدیدهای همیشگی گرسنگی، بیماری وسرکوب است ودوم به معنای محافظت دربرابر اختلالات ناگهانی وآسیب زا درالگوی‌های زندگی عادی است با این حال، سازمان جهانی بهداشت گزارش داده که تغییرات آب وهوایی به تنهایی بزرگترین تهدید سلامتی بشراست ودرحال حاضرآسیب‌های ناشی ازاین بحران برای متخصصان سلامت سراسرجهان آشکارشده است. درحالی که هیچ کس ازخطرات ناشی ازتغییرات اقلیمی درامان نیست، مردمی که ابتدا وبدترازهمه به سلامتی شان آسیب می رسد کسانی هستند که درایجاد بحران آۤب وهواکمترین نقش را دارند ودرکشورهای با درآمد پایین، جوامع محروم وفقیرزندگی می کنند که برای محافظت ازخود وخانواده کمترین توان رادارند.
امروزه بیش ازهرزمانی دیگری امنیت انسان به امنیت محیط زیست وابسته شده وتغییرات اقلیمی تهدیدهای وجودی برای امنیت است. مادرعصرتهدیدهای بدون بازیگرزندگی می کنیم که چالش‌های صلح وامنیت نه تنها ازسوی بازیگران انسانی، بلکه ازتغییرات اقلیمی وهمه گیری ها ناشی می‌شود.
تغییرات اقلیمی هم راه حل‌های نوآورانه درحکمرانی می خواهد وهم ذهن‌های خلاق حقوقی واستفاده ی جدید ازابزارهای موجود. به هرحال تغییرات اقلیمی به درستی یک معضل فوق العاده شرورنامیده شده که هیچ نوآوری تکنولوژیکی یا توافقنامه ی حقوقی یگانه ای نمی تواند آن رابرطرف نماید.
نکته اصلی این است که دراثر تغییرشرایط ناشی ازتغییرات اقلیمی، تعاریف متداول ازمسایل امنیتی تغییر پیدا کرده وشیوه تفکر درروابط بین الملل وموضوعات امنیتی نیازمند بازیگری است. دراین زمینه بوزان هانسن
استدلال کرده اند. آن گاه که اهمیت مسایل زیست محیطی روبه افزایش باشد فن آوری‌های مرتبط باتغییرات آب وهوایی همانند گفتمان تسلیحات هسته ای درمطالعات امنیت بین الملل نقش محوری خواهند داشت. اگرمشکل گرمایش جهانی باشد امنیت انرژی به معنای دستیابی به هیدروکربن ها نیست. بلکه به معنای وجود فن آوری‌هایی است که کربن وگازهای گلخانه ای کمتری ایجاد نماید.
نتیجه‌گیری
درنتیجه باید گفت که تغییرات آب وهوایی تهدیدی است که همه ای انسان ها وکشورهارا به نسبت متفاوت متاثر می کند. برخلاف جنگ ها، اشکال بی ثباتی سیاسی و ناامنی سنتی، قربانیان تغییرات اقلیمی ازهمه سنین ازجمله کودکان وسالمندان ودرهمه نقاط دنیا هستند، برای مثال می توان گفت به مرگ میلیون ها نفر درقرن ۲۱ درنتیجه خشکسالی، سیل، طوفان وموج‌های گرما درسراسرجهان اشاره کرد. علاوه براین امکان رشد وتوسعه پایدارجهانی به خطر افتاده است. امروزه نمی توان ادعا کرد که دولت ها، حتی درپیشرفته ترین نوع آن می توانند امنیت به معنی ایمن بودن ازخطرات وجودی را برای شهروندانشان تحقق بخشند. پیامدها وخطرهای تغییرات اقلیمی به طورفزاینده ای پیچیده شده وبه صورت تصاعدی درحال بروزاست. برچالش‌های به ظاهربی ربط تأثیر می گذارد. وتهدیدهای موجود را بزرگترمی کند.
تهدیدهای امنیتی تغییرات اقلیمی خطرآشکاریا پنهان ناشی ازافراد، گروه‌های اجتماعی یا دولت‌های خاص نیست که بیتوان با اقدامات پلیسی وسیاسی ازبروزآن ها جلوگیری کرد؛خطری است که نمی توان به تنهایی دربرابرآن مقاومت کرد وبه دلیل ماهیت خود نیازمند همکاری وچندجانبه گرایی واقدام فوری است. ملت هااکنون بابزرگترین تهدیدبقا تبدیل شده است. انسان درصورتی باموفقیت با این مساله بروبرو می شود که رهبران جهان حسی ازهدف مشترک درنظم جهانی ایجاد کند، قدرت‌های بزرگ همکاری کنند وبازیگران دیگرازجمله سازمان‌های بین المللی و فروملی، شرکت‌های خصوصی وسازمان‌های غیر دولتی ومردم سهم شان را ادا کنند.
منابع
ـ بوزان، باری (۱۳۷۸)، مردم، دولت ها وهراس، ترجمه پژوهشکده مطالعات
راهبردی، تهران، انتشارات پژوهشکده مطالعات راهبردی.
ـ نصری، قدیر(۱۳۹۰)، ((تأملی نظری دریافته هاودشواری‌های باری بوزان دربرسی امنیت))، فصلنامه مطالعات راهبردی.
ـ بوزان، باری(۱۳۸۸۰)، ((تحول درمفهوم امنیت بین المللی: جامعه بین المللی و امنیت بین المللی))، ترجمه کابک خبیری، فرهنگ اندیشه، سال اول پاییز و زمستان، شماره ۴و۴.
ـ یزدان فام، محمود(۱۳۸۶)، ((دگرگونی درنظریه‌ها و مفهوم امینت بین المللی )) فصلنامه مطالعات راهبردی، دوره ۱۰، شماره ۳۸، شماره پیاپی۳۸،
_ Buzan,Barry(2020),”the
transformation of global international society and the security agenda interview with professor Barry Buzau” security and defense quarterly,3/2020. vol. 30,Accessed at: 2021/8/30,available in :https://securityandefence. pl/
_ Conversi ,Daniele (2020)”the Ultimate challenge:nationalism and climate ch
