در پی افزایش فشارها بر مهاجران خراسان‌افغانستان در ایران، کمیسیون عالی رسیدگی به مشکلات مهاجرین خراسان‌افغانستان تحت اداره گروه طالبان اعلام کرد که تنها طی ۱۹ روز گذشته، بیش از ۵۰۰ هزار شهروند خراسان‌افغانستان از ایران به کشور بازگشته‌اند؛ آماری که نیمی از آن‌ها را افراد اخراج‌شده تشکیل می‌دهند.
براساس بیانیه این کمیسیون، بیش از ۲۰۰ هزار نفر به‌صورت اجباری و نزدیک به ۳۰۰ هزار تن دیگر به‌صورت داوطلبانه به خراسان‌افغانستان بازگشته‌اند. مقام‌های گروه طالبان هشدار داده‌اند که زیرساخت‌های اقتصادی و خدماتی این کشور توان جذب و اسکان این حجم از بازگشت‌کنندگان را ندارد و بحران‌های معیشتی و امنیتی در حال تشدید است.
در همین حال، یک مقام کمیساریای عالی سازمان ملل در امور پناهندگان (UNHCR) نیز هشدار داده است که در صورت ادامه روند فعلی، شمار کل بازگشت‌کنندگان خراسان‌افغانستان از کشورهای همسایه، به‌ویژه ایران، تا پایان سال ۲۰۲۵ به سه میلیون نفر خواهد رسید.
این مقام سازمان ملل اعلام کرد:«چنین موجی از بازگشت، بدون آمادگی دولت خراسان‌افغانستان و بدون حمایت جامعه جهانی، می‌تواند به یک بحران انسانی بزرگ منجر شود و ثبات منطقه را تحت تأثیر قرار دهد.»
بر اساس گزارش‌های نهادهای امدادی، بسیاری از بازگشت‌کنندگان فاقد سرپناه، شغل یا حمایت‌های اولیه هستند و افزایش فشار اقتصادی بر خانواده‌ها، احتمال مهاجرت مجدد، بی‌ثباتی‌های اجتماعی و رشد فقر را در پی دارد.
این در حالی است که کارشناسان امور پناهندگان، تشدید روند اخراج مهاجران خراسان‌افغانستان از ایران را مرتبط با مسائل اقتصادی داخلی ایران، رویکردهای امنیتی مرزی، و سیاست‌های منطقه‌ای می‌دانند.
این در حالی است که سازمان‌های بین‌المللی بارها بر ضرورت برخورد انسانی با مهاجران و رعایت اصول حقوق بین‌الملل پناهندگی تأکید کرده‌اند.
