منبع: Military Watch Magazine
پس از اعلام آتشبس میان ایران و اسرائیل و پایان یافتن یکی از سنگینترین دورههای تبادل آتش میان دو طرف در سالهای اخیر، اکنون توجه تحلیلگران نظامی و رسانههای بینالمللی به این پرسش معطوف شده است: آیا ایران در موج بعدی حملات خود به استفاده از راکتهای میانبرد هواسونگ-۱۰ روی خواهد آورد؟
جمهوری اسلامی ایران در دور گذشته از عملیاتهای تلافیجویانه، طیفی متنوع از راکتهای خود را بهکار گرفت؛ از نسل قدیمی شهاب-۳، که از اواخر دهه ۱۹۹۰ در خدمت است، گرفته تا راکتهای مدرنتر و پیچیدهتر چون «فتح» با سوخت جامد، که به وسیله گلاید مافوقصوت برای هدایت دقیق مجهز است.
در چهار دهه گذشته، ایران همواره بخشی از پیشرفتهای راکتی خود را با اتکا به فناوریهای منتقلشده از جمهوری دموکراتیک خلق کوریای شمالی بهدست آورده است. همکاریهای مشترک تهران و پیونگیانگ در این زمینه هم شامل انتقال مستقیم راکتهایی همچون هواسونگ-۵ و هواسونگ ۶ در دهههای ۱۹۸۰ و ۱۹۹۰ بوده، و هم شامل انتقال دانش فنی و زیرساختی برای تولید داخلی مدلهای پیشرفتهتر.
در میان این همکاریها، نام راکت میانبرد هواسونگ ۱۰ که از دهه ۲۰۰۰ بهصورت محدود به ایران تحویل داده شد بهعنوان یکی از محتملترین گزینههای ایران برای تقویت قدرت بازدارندگی راهبردیاش مطرح شده است. این راکت در زمان خرید، پیشرفتهترین سامانه موجود در زرادخانه ایران به شمار میرفت.
گرچه هنوز میزان دقیق راکتهای هواسونگ-۱۰ موجود در زرادخانۀ ایران مشخص نیست، اما گمانهزنیهای متعدد حاکی از آن است که نقش اصلی این سامانه نه در میدان نبرد مستقیم، بلکه در تقویت دانش فنی ایران برای طراحی نسل جدیدی از راکتها ایفا کرده است.
نمونۀ روشن این پیشرفت، خانواده راکتهای خرمشهر است که بهویژه در سالهای اخیر بهعنوان مدرنترین راکتهای بالستیک ایران شناخته میشوند. از میان آنها، راکت پیشرفته «خیبرشکن» بهصورت خاص، بهدلیل تجهیز به کلاهکهای چندگانه (MIRV) و قابلیت عبور از سدهای دفاعی لایهای، بارها مورد توجه رسانهها و نهادهای نظامی قرار گرفته است.
ایران تنها چند روز پیش از آغاز حملات اسرائیل، نسخهای جدید از «خیبرشکن» را با محمولهای به وزن ۲۰۰۰ کیلوگرم مورد آزمایش قرار داد. گزارشها حاکی از آناند که این نوع، قابلیت حمل تعداد بیشتری وسیلۀ بازگشت به جو (RV) را داراست و ممکن است در صورت تشدید بحران، زودتر از موعد وارد مرحلۀ عملیاتی شود.
در شرایط کنونی که تهدیدات اسرائیل برای آغاز دور جدیدی از اقدامات تحریکآمیز ادامه دارد، ایران ممکن است در پاسخهای آینده خود، راکتهایی با برد بلندتر و توانمندیهای چندمرحلهای را بهکار گیرد. در این میان، هرچند استفاده از هواسونگ-۱۰ در مقیاس وسیع بعید بهنظر میرسد، اما ایران ممکن است از نمونههای محدودی که در اختیار دارد، بهعنوان ابزار فشار راهبردی بهره گیرد.
با این حال، تحلیلگران نظامی معتقدند که تمرکز اصلی ایران، همچنان بر سامانههای بومیشده و بهروزتر نظیر «خیبرشکن» و دیگر مشتقات خانواده خرمشهر معطوف است؛ سامانههایی که نه تنها در قدرت تخریبی، بلکه در عبور از سپرهای دفاعی چندلایه اسرائیل، عملکرد مطلوبی از خود نشان دادهاند.
در اخیر باید گفت که، هرچند راکتهای وارداتی مانند هواسونگ-۱۰ ممکن است بهعنوان ابزار مکمل در زرادخانۀ موشکی ایران باقی مانده باشند، اما استراتژی موشکی جمهوری اسلامی ایران اکنون بهمراتب فراتر از وابستگی به فناوریهای وارداتی رفته و به مرحلهای از خودکفایی تهاجمی و بازدارندگی منطقهای رسیده است.