نویسنده: محمد هارون «خردمند»
بحران انسانی در نوار غزه به نقطه‌ای بحرانی رسیده است. با گذشت بیش از سه ماه از مسدود بودن گذرگاه‌ها و جلوگیری اسرائیل از ورود کمک‌های حیاتی، بیش از دو میلیون غیرنظامی در معرض گرسنگی شدید قرار دارند. از دوم مارس ۲۰۲۵، اسرائیل تمام گذرگاه‌های غزه را بسته و ورود مواد غذایی، دارو و سایر نیازهای ضروری را ممنوع کرده و صرف به یک‌بار به گونه‌ی موقت اجازه داده است. در این مدت، با وجود تلاش‌های محدود برخی نهادهای بین‌المللی، امدادرسانی به غزه تقریباً متوقف شده و آثار محاصره سراسر این منطقه را در برگرفته است.
این شرایط بحرانی منجر به افزایش بی‌سابقه قیمت‌ها شده؛ به‌گونه‌ای که بهای مواد غذایی تا ۱۴۰۰ درصد افزایش یافته و بسیاری از اقلام حیاتی مانند آرد کاملاً نایاب شده‌اند. به گفته برنامه جهانی غذا، این طولانی‌ترین دوره محاصره در تاریخ غزه است. این نهاد بین‌المللی در پایان آوریل اعلام کرد که ذخایر غذایی و مواد اولیه‌اش تمام شده و پروژه‌های تغذیه اضطراری برای نیازمندان، از جمله آشپزخانه‌ها و نانوایی‌ها، متوقف شده‌اند.
آژانس امدادرسانی و کاریابی سازمان ملل برای آوارگان فلسطینی (آنروا) نیز اعلام کرده است که انبارهای آن خالی شده و ده‌ها هزار نفر از گرسنگی رنج می‌برند. این سازمان هشدار داد که عبور بی‌مانع کمک‌های انسان‌دوستانه و کالاهای تجاری به داخل غزه، ضرورتی فوری است.
در همین راستا، کمیسر عالی حقوق بشر سازمان ملل محاصره‌ی کامل اسرائیل را مصداق مجازات جمعی دانست و اعلام کرد که استفاده از گرسنگی به‌عنوان ابزار جنگی، نقض آشکار حقوق بشر است. در ادامه این هشدارها، محمد مصطفی نخست‌وزیر تشکیلات خودگردان فلسطین، در ابتدای ماه مه، نوار غزه را رسماً «منطقه قحطی‌زده» اعلام کرد.
آمارها بسیار نگران‌کننده‌اند. طبق گزارش دفتر رسانه‌ای دولت غزه، طی ۸۰ روز محاصره کامل، ۵۸ نفر بر اثر سوء‌تغذیه جان باخته‌اند و ۲۴۲ نفر دیگر نیز به دلیل کمبود غذا و دارو، از جمله بیماران کلیوی و سالمندان، جان خود را از دست داده‌اند. بیش از ۳۰۰ مورد سقط جنین در میان زنان باردار نیز ثبت شده که علت اصلی آن کمبود شدید مواد مغذی عنوان شده است.
ساکنان غزه ناچار شده‌اند برای زنده‌ماندن، به راه‌های غیرمعمولی چون استفاده از غذای حیوانات، بازگردانی ماکارونی به آرد یا پخت نان از عدس روی آورند. با این حال، افزایش تقاضا برای این مواد اولیه نیز موجب جهش شدید قیمت‌ها شده است.
این در حالی است که به باور کارشناسان، جامعه جهانی تنها در این خصوص به صدور بیانیه‌ها بسنده کرده است. با وجود هشدارهای مکرر از سوی ۱۹ کشور اروپایی، استرالیا، ژاپن، کانادا و اتحادیه اروپا درباره خطر قحطی، هیچ اقدام ملموسی برای پایان دادن به بحران انجام نشده است. آنروا نیز ادعاهای اسرائیل مبنی بر ارسال کمک را بی‌اساس دانست و اعلام کرد آنچه وارد می‌شود، حتی پاسخ‌گوی نیازهای ابتدایی مردم هم نیست.
کارشناسان معتقدند که برخی کشورها که پیش‌تر اقداماتی نمایشی مانند پرتاب هوایی کمک‌ها انجام داده بودند، اکنون صرفاً به انتشار بیانیه‌های انتقادی بسنده کرده‌اند. فیلیپ لازارینی، کمیسر آنروا، در این خصوص گفت: «اسرائیل از غذا به‌عنوان ابزار سیاسی و نظامی استفاده می‌کند و غزه به حمایت گسترده و بی‌وقفه نیاز دارد.»
