در پی کاهش شدید ورودی آب به بند مرزی دوستی، اکنون این بند راهبردی که تأمین‌کننده بخش عمده‌ای از آب قابل خوردن مشهد است، به «حجم مرده» رسیده و تنها نیمی از ذخایر سال گذشته را در خود جای داده است.
بر اساس گزارش منتشرشده توسط خبرگزاری فارس، مسدود شدن مسیر طبیعی رودخانه هریرود در داخل خاک خراسان‌افغانستان و انحراف آن به‌سوی بند تازه‌ساز پاشدان در هرات، عامل اصلی این بحران آبی عنوان شده است. رودخانه هریرود که پس از عبور از خاک خراسان‌افغانستان وارد استان خراسان رضوی ایران می‌شود، منبع تأمین آب برای بیش از دو میلیون نفر در شمال شرق این کشور است.
بند پاشدان که از سال گذشته توسط هیئت حاکمه خراسان‌افغانستان در نزدیکی هرات آب‌گیری شده، بخشی از طرح‌های توسعه‌ای گروه طالبان در حوزه مدیریت منابع آبی است. افزون بر آن، بندهای سلما، تیرپل و گفگان نیز در مسیر این رودخانه احداث یا در حال احداث هستند؛ پروژه‌هایی که موجب اختلال جدی در روند طبیعی جریان آب به‌سوی ایران شده‌اند.
این در حالی است که مقامات جمهوری اسلامی ایران بارها نسبت به تداوم این روند هشدار داده‌اند و اقدامات یک‌جانبه گروه طالبان را مغایر با اصول حسن همجواری و توافقات پیشین دانسته‌اند. بر پایه توافقات موجود، حقابه سالانه ایران از هریرود حدود ۸۲۰ میلیون متر مکعب تعیین شده است، اما به‌نظر می‌رسد این میزان طی سال‌های اخیر تأمین نشده است.
گفتنی است که در مقابل، گروه طالبان بندسازی را بخشی از برنامه خودکفایی و توسعه کشاورزی عنوان کرده و اعلام کرده‌اند که بند پاشدان می‌تواند حدود ۱۳ هزار هکتار از اراضی زراعی هرات را تحت پوشش آبیاری قرار دهد.
