گروه طالبان در اقدامی بیپیشینه، صدها تن از استادان دانشگاههای سراسر کشور را بدون هیچ توضیح رسمی از کار برکنار کردهاند. این اقدام استادان زن و مرد را دربر گرفته و دانشگاههای مطرحی چون کابل، هرات و بامیان را نیز شامل میشود.
منابع موثق در وزارت تحصیلات عالی گروه طالبان میگویند که استادان اخراجشده، هیچگونه معیار مشخصی برای این برکناریها اعلام نشده و در روند ارزیابی یا اطلاعرسانی شفاف نیز خبری نبوده است. برخی از آنان تأیید کردهاند که علیرغم داشتن مدرک دکترا و سابقه علمی، تنها به دلیل دیدگاه مستقل یا عدم انطباق با الزامات مذهبی گروه طالبان، از ادامه تدریس محروم شدهاند.
منابع می افزاید طالبان استادان را مجبور میساختند که هر روز در نماز جماعت ظهر شرکت کنند و هفتهای دو بار در یک درس ارشاد اسلامی اجباری حضور یابند.
به گفتهی منابع : «این فهرست تنقیصی، نخبهترینها را هدف قرار داده؛ کسانی که باید در پستهای عالی علمی میبودند، امروز خانهنشین شدهاند.»
گروه طالبان تا کنون در مورد دلایل این تصمیم توضیحی ندادهاند. اما برخی تحلیلگران، این موج برکناری را بخشی از «پاکسازی ساختارهای علمی» از افراد مستقل، منتقد یا ناهمسو با تفکر حاکم میدانند.
این در حالی است که از زمان تسلط گروه طالبان بر کشور در اگست ۲۰۲۱، صدها استاد دانشگاه خراسانافغانستان را ترک کردهاند. تنها از دانشگاه بدخشان، بیش از ۳۰۰ تن از مجموع ۴۹۰ استاد مهاجرت کردهاند. دانشگاههای کابل، بلخ و هرات نیز شاهد خروج دستهجمعی استادان طی دو سال اخیر بودهاند.