نگارنده: اکرام اندیشمند
ترامپ با دامادش “جَردکوشنر” چه طرحی برای غزه دارند؟
“جَرد کوشنر” ملیاردر امریکایی و یهودی آرتدوکس متولد سال ۱۹۸۱، داماد دونالد ترامپ است. کوشنر در ۲۵ اکتوبر ۲۰۰۹ با “ایوانکا ترامپ”، دختر دونالد ترامپ ازدواج کرد. آنها حالا دارای سه فرزند هستند. کوشنر تاجر و سرمایه گذاری است که ملیاردها دالر سرمایه دارد. او بین سالهای ۲۰۰۷ تا ۲۰۱۶ بیشتر از هفت ملیارد دالر در املاک نیویارک سرمایه گذاری کرد.
ترامپ در دور اول ریاست جمهوری اش در جنوری ۲۰۱۷ داماد خود “جَرد کوشنر” را به عنوان مشاور ارشد قصر سفید معرفی و مسئولیت مذاکره برای صلح در منازعۀ فلسطین و اسرائیل و معامله با کشورهای خارجی را به او تفویض کرد. کوشنر در ماموریت خود در آن دوره چند بار به خاور میانه به خصوص به اسرائیل سفر کرد و در بسیاری از سفرهایش، ایوانکا ترامپ نیز همراهش بود. کوشنر با نتانیاهو صدراعظم دست راستی اسرائیل رابطۀ بسیار نزدیک و صمیمانه برقرار کرد و برایش امنیت پایدار و تضمین شدۀ اسرائیل در اولویت قرار داشت.
مهمترین و بزرگترین دست آورد و موفقیت کوشنر از نظر امریکا و اسرائیل در دور اول ریاست جمهوری ترامپ، “پیمان ابراهیم” بود که آن زمان مورد اجماع و توافق دو حزب جمهوری خواه و دموکرات امریکا قرار گرفت.
پیمان ابراهیم با ایجاد رابطۀ رسمی و دیپلوماتیک میان اسرائیل و امارات متحده عربی در ۱۵ سپتمبر ۲۰۲۰ در واشنگتن امضا و آغاز شد. تا پیش از این، تنها مصر در سال ۱۹۷۹ و اردن در سال ۱۹۹۴ با اسرائیل رابطۀ رسمی برقرار کرده بودند و پیمان ابراهیم که معمار آن جَرد کوشنر داماد ترامپ بود، امارات متحدۀ عربی را به عنوان سومین کشور عربی بسوی ایجاد این رابطه با اسرائیل برد. کشور بحرین نیز بر مبنای پیمان ابراهیم اسرائیل را به رسمیت شناخت و رابطۀ رسمی و دیپلوماتیک میان دو طرف برقرار شد. پس از این دو کشور، پیمان ابراهیم جَردکوشنر، کشورهای مراکش و سودان را در مسیر تامین ارتباط سیاسی و دیپلوماتیک با اسرائیل برد. کوشنر در تلاش آن بود تا پیمان ابراهیم، عربستان سعودی و قطر را نیز بسوی خود بکشاند، اما این اتفاق تا حالا نیفتاد. کوشنر بعداً کتابی را در عنوان “گسست تاریخ” نوشت که در مورد منازعۀ فلسطین و اسرائیل بحث کرد و از طرح خود در گذاشتن نقطۀ پایان به این منازعه.
جَرد کوشنر پس از پایان دور اول ریاست جمهوری ترامپ، یک صندوق خصوصی برای سرمایه گذاری در منطقۀ عربی خلیج فارس تاسیس کرد و آن زمان روزنامۀ نیویارک تایمز گزارش داد که قطر دوصد ملیون دالر به این صندوق ریخت. مشخص نیست که کوشنر از عربهای پولدار دیگر چه مقدار پول وارد این صندوق کرد، اما کوشنر پیوسته پس از پایان دوراول ریاست چمهوری ترامپ در چهار سال ریاست جمهوری جو بایدن به تلاش و گسترش رابطۀ خود در خاور میان ادامه داد تا عربهای بیشتری را با اسرائیل نزدیک کند و به پیمان ابرهیم بیاورد. حتی او در طول حملات اسرائیل به غزه پس از اکتوبر ۲۰۲۳ این تلاش را بیشتر ساخت. وی در ماههای نخست جنگ غزه، نشست مهمی را میان شیخ محمد بن عبدالرحمن آل ثانی صدراعظم قطر و شماری از تاجران و ملیاردرهای یهود امریکایی در نیویارک ترتیب داد تا توضیحات آل ثانی را در مورد تلاش قطر برای آزادی گروگانهای اسرائیل و رابطۀ قطر با حماس بشنوند.
جَرد کوشنر در طول پانزده ماه جنگ غزه و برخوردهای نظامی حزب الله و اسرائیل فعال بود و همیشه از عملیات اسرائیل در غزه و علیه حزب الله لبنان حمایت میکرد. وقتی سید حسن نصرالله رهبر حزب الله با بمباران اسرائیل جان داد، کوشنر در واکنش به این رویداد با انتشار پیامی گفت که، ۲۷ سپتمبر ۲۰۲۴ مهم ترین روز در خاور میانه از زمان امضای “پیمان ابراهیم” است. او در این پیام اظهار داشت که اکنون حرکت درست امریکا این است تا به اسرائیل بگوید کار جمهوری اسلامی ایران را تمام کن.
حالا در دور دوم ریاست جمهوری ترامپ از مقام رسمی دامادش جَرد کوشنر خبری نیست، هر چند پدر او چارلز کوشنر از سوی ترامپ به عنوان سفیر ایالات متحده امریکا در فرانس منصوب شده است. چارلز کوشنر نیز همچون پسرش تاجر و سرمایه داری است که در بخش ساختمان سازی، کار و سرمایه گذاری دارد.
اینکه آیا جَرد کوشنر دو باره ماموریت خواهد یافت تا بر سر گسترش پیمان ابراهیم میان اسرائیل و عربها، کارش را از سر بگیرد، نامشخص است. اما برخی منابع می گویند که فکر انتقال مردم غزه به کشورهای مصر و اردن و کشورهای دیگر که توسط ترامپ برای دومین بار پس از سفر اخیر نتانیاهو به واشنگتن مطرح شد، از طرحهای داماد او، کوشنر است. ترامپ و کوشنر با این طرح اگر محقق شود، به دو هدفِ تامین و تضمین پایدار امنیت اسرائیل و سرمایه گذاری و تجارت برای تبدیل نوار غزه به یک منطقۀ بزرگ وزیبای ساحلی مدیترانه، می رسند. ترامپ بصورت آشکار و بدون دیپلوماسی گفت که نوار غزه یک منطقۀ بسیار عالی در ساحل مدیترانه است که لازم است باز سازی شود و به منطقۀ بهتر از موناکو تبدیل شود.
ممکن است از نظر جَرد کوشنر، کوچ فلسطینیان از غزه که پایگاه حماس است و خالی ساختن غزه از فلسطینیها برای تامین و تضمین امنیت پایدار اسرائیل بسیار مهم تلقی شود و شاید کوشنر هیچ فرصتی را بهتر از زمان حاضر نداند که غزه ویران شده و ترامپ رئیس جمهور امریکا است. معلوم دار که این طرح برای نتانیاهو و تمام یهودیان افراطی و نژاد پرست اسرائیل که با تشکیل کشور و دولت مستقل فلسطین حتی با شناسایی رسمی اسرائیل مخالف اند، حمایت می شود.
نکتۀ جالب این است که ترامپ برای طرح کوچاندن فلسطینیها از سرزمین شان که عمل نژاد پرستانه و تصفیۀ قومی است، از زندگی بهتر برای فلسطینیها و رهایی شان از رنج و مصیبت سخن می گوید. او استدلال میکند که دو ملیون فلسطینی در نوار غزه که ویران شده و جایی برای زندگی نمانده است باید در مصر و کشورهای دیگر به زندگی بهتر دست پیدا کنند. و جالب تر از آن، اینکه ترامپ می گوید پول ساخت و ساز برای فلسطینیها را در مصر و اردن از کشورهای پولدار و نفت خیزعرب میگیرد.
آیا ترامپ و دامادش خواهند توانست نوار غزه را از فلسطینیها خالی کنند؟
آیا مصر و اردن و سایر کشورهای عرب که با این طرح مخالفت کرده اند، تا آخر مخالف باقی خواهند ماند؟
اگر ترامپ کمک سالیانۀ ملیاردها دالر به مصر را که پس از امضای موافقت نامۀ کمپ دیوید با اسرائیل دریافت میدارد، قطع کند، مصر توان ایستادگی و مخالفت با ترامپ را خواهد داشت؟
اگر ترامپ در کوچاندن فلسطینیها از غزه موفق نشود، آیا حملات اسرائیل و کشتار فلسطینیها در غزه از تا زمان تطبیق این طرح سر گرفته خواهد شد؟