ما بر حاکمیت کامل فلسطین بر قدس شرقی اشغالی، پایتخت ابدی فلسطین، تأکید می‌کنیم و مسجد الاقصی خط قرمز است
ریاض، پایتخت عربستان سعودی، روز دوشنبه(۲۱ عقرب/آبان) میزبان اجلاس مشترک کشورهای عربی و اسلامی بود.
رهبران کشورهای اسلامی در این نشست در عربستان سعودی گردهم آمده‌اند تا در مورد جنگ غزه و لبنان گفتگو کنند.
رهبران شرکت‌کننده در این اجلاس خواهان پایان فوری عملیات نظامی اسرائیل علیه حماس و حزب‌الله لبنان هستند. در همین حال پیش‌بینی می‌شود که نشست ریاض در سایه انتخاب مجدد دونالد ترامپ به ریاست جمهوی آمریکا قرار بگیرد که از اسرائیل قاطعانه حمایت می‌کند و احتمال می‌رود موضع سرسختانه‌تری علیه ایران اتخاذ کند.
در سخنرانی افتتاح این نشست، محمد بن‌سلمان، ولیعهد عربستان سعودی، خواهان آتش‌بس فوری در غزه و لبنان شد.
ولیعهد عربستان در باره ایران گفت: «ما از جامعه جهانی می‌خواهیم با توقف فوری حملات اسرائیل به برادرانمان در فلسطین و لبنان، به مسئولیت خود در حفظ صلح و امنیت بین‌المللی عمل کنند و اسرائیل را ملزم کنند به حاکمیت جمهوری اسلامی ایران احترام بگذارد و از حمله به قلمروش خودداری کند.»
نجیب میقاتی، نخست‌وزیر موقت لبنان، هم در این اجلاس از جامعه جهانی خواست از دولت این کشور حمایت کنند، نه گروه‌ها و دسته‌های فعال در این کشور. او همچنین در کنایه‌ای تلویحی به ایران، از کشورها خواست دخالت در امورد داخلی لبنان را متوقف کنند.
آقای میقاتی گفت: «کشورها نباید در امور داخلی ما با حمایت از این یا آن گروه دخالت کنند، و باید در عوض از لبنان به عنوان یک کشور و کلیت حمایت کنند.»
رهبران کشورهای عربی و اسلامی از جمله محمود عباس، رئیس تشکیلات فلسطینی، تمیم بن حمد آل ثانی، امیر قطر، رجب طیب اردوغان، رئیس‌جمهور ترکیه، شهباز شریف، نخست‌وزیر پاکستان، بولا احمد تینوبو، رئیس‌جمهور نیجریه و محمدشیاع سودانی، نخست وزیر عراق از حاضران در این اجلاس بودند.
بشار اسد، رئیس‌جمهور سوریه، به دیگر رهبران کشورهای عربی و مسلمان در نشست اضطراری سازمان کشورهای اسلامی در عربستان سعودی پیوست.
در حالیکه ایالات متحده نقش کمتری در خاورمیانه ایفا می‌کند و عربستان سعودی و ایران اختلافات گذشته را کنار گذاشته‌اند، حضور رهبر سوریه نشان‌دهنده تغییرات قابل‌توجهی در این منطقه است.
این نشست به نمایندگی ۵۷ نماینده برگزار شد و هدف از تشکلیش گفتگو بر سر تحولات سیاسی منطقه و جهان به ویژه جنگ نسل‌کشی علیه غزه و لبنان بود که تاکنون بیش از ۴۵۰۰۰ قربانی داشته است.
کشورهای عرب و مسلمان در قطع‌نامه‌ی نشست فوق‌العاده‌ی خود در ریاض، خواستار ممنوعیت ارسال و انتقال اسلحه و مهمات به اسرائیل شده‌اند.
آنان در این قطع‌نامه، کشورهای جهان را ترغیب کرده‌اند که صادرات و انتقال اسلحه و مهمات به اسرائیل را ممنوع کنند.
کشورهای عرب و مسلمان همچنین از کشورهای جهان خواسته‌اند که به ابتکار پیشنهادی ترکیه که از حمایت سازمان همکاری اسلامی و اتحادیه عرب برخوردار است بپیوندند و در یک نامه‌ی مشترک از شورای امنیت، دبیرکل و مجمع عمومی سازمان ملل متحد بخواهند که تأمین اسلحه به اسرائیل متوقف شود.
کشورهای عرب و مسلمان در قطع‌نامه‌ی نشست فوق‌العاده‌ی خود در ریاض، حملات اسرائیل به غزه و لبنان و نقض حریم کشورهای عراق، سوریه و ایران از سوی اسرائیل را محکوم کرده‌اند.
آنان از خطر تشدید تنش در منطقه و پی‌آمدهای منطقه‌ای و بین‌المللی آن نیز هشدار داده‌اند.
کشورهای عرب و مسلمان اسرائیل را مسئول شکست مذاکرات آتش‌بس در غزه و آزادی گروگان‌ها دانسته و گفته‌اند که خروج این کشور از توافقاتی که توسط مذاکره کنندگان به‌دست آمده بود، عامل ناکامی این مذاکرات است.
در بخشی از بیانیه پایانی نشست ریاض آمده است: «ما بر حاکمیت کامل فلسطین بر قدس شرقی به‌عنوان پایتخت ابدی فلسطین تاکید می‌کنیم. ما مخالف هرگونه تصمیم یا اقدامات اسرائیل با هدف یهودی‌سازی قدس شرقی و نهادینه کردن اشغال آن هستیم. قدس خط قرمزی برای ملت‌های عربی و اسلامی است.»
این کشورها گفته‌اند که حمایت قاطع خود را از کشور مستقل فلسطین با مرزهایی که در سال ۱۹۶۷ مشخص شده اعلام میکنند.
آنان خواستار اجرای قطع‌نامه‌های سازمان ملل متحد در مورد جنگ و مسأله‌ی فلسطین شده‌اند و از جامعه‌ی بین‌المللی خواسته‌اند که از تشدید اقدامات اسرائیل جلوگیری کنند.
در بیانیه پایانی اعلام کردند که: تداوم حمله مقامات اشغالگر و نمایندگان آنها به سازمان ملل و دبیرکل آن انتونی گوتریش، و ممنوعیت کار کمیته‌های بین‌المللی، اعضای دفتر کمیساریای عالی (برای حقوق بشر) و گزارشگران ویژه از ورود به خاک کشور فلسطین را محکوم میکنند.
سران کشورهای عضو اتحادیه عرب و سازمان همکاری اسلامی که برای نشست اضطراری مشترک به ریاض سفر کرده‌اند، در حاشیه این نشست دیدارهای دوجانبه نیز برگزار کردند.
شاهزاده محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان سعودی، به عنوان میزبان این نشست، با رجب طیب اردوغان، رئیس‌جمهوری ترکیه، ملک عبدالله، پادشاه اردن، بشار اسد، رئیس‌جمهوری سوریه، محمود عباس، رئیس تشکیلات خودگردان فلسطین و روسای جمهوری عراق، سودان، مالزی و ازبکستان دیدار کرد. دیدارهای ولیعهد سعودی با شماری از رهبران دیگر نیز ادامه دارد.
رهبران دیگر کشورهای عربی و اسلامی نیز از فرصت فراهم آمده استفاده کرده و دیدارهایی را برگزار کردند.
این در حالی است که در این نشست از گروه طالبان دعوت نشده است و امرالله صالح معاون اسبق ریاست جمهوری خراسان‌افغانستان از دعوت نکردن ریاض از گروه طالبان در خبرنامه‌ی در صفحه ایکس‌اش استقبال کرده است.
نویسنده: محمد هارون خردمند
